1. Thiện tri thức là gì?
Thiện tri thức , cũng gọi là Thiện hữu, Đạo hữu , là danh từ chỉ một người bạn đạo. Trong thời Phật giáo nguyên thuỷ, danh từ này được dùng để chỉ một vị tăng đầy đủ những đạo hạnh như nắm vững lí thuyết Phật pháp và tinh thông thiền định, có thể giúp đỡ những vị khác trên con đường tu học.
Người ta thường phân Thiện tri thức thành ba hạng:
- Giáo thụ thiện tri thức là những người có khả năng hướng dẫn, dạy dỗ trên con đường tu hành, là bậc thầy;
- Đồng hành thiện tri thức là những người đồng chí, đồng hạnh, tức là người bạn tốt, trung thành;
- Ngoại hộ thiện tri thức là những người giúp cho những tiện nghi, tạo điều kiện tốt cho người tu hành.
2. Phân biệt thiện tri thức và ác tri thức
Xã hội hiện tại đối với người học Phật của chúng ta mà nói, mỗi bước đều là vực thẳm, mỗi bước đều là hầm lửa, bạn nhất định phải có mắt trí tuệ mới thấy được rõ ràng tường tận, không đến nỗi đọa lạc, không đến nỗi bị hãm hại. Bạn phải tỉ mỉ cẩn thận, vì thiện tri thức ít, ác tri thức nhiều.
Trong ác tri thức, có những người là bạn chán ghét, có một số là bạn ưa thích. Bạn phải ghi nhớ, bạn ưa thích đó cũng là ác tri thức, họ đến cung kính bạn, cúng dường bạn, làm cho bạn bị mê hoặc điên đảo, khiến bạn rơi vào trong tình thức, hoàn toàn không có trí tuệ.
Thiện tri thức chân thật, bạn ở chung với họ, họ nói chuyện rất khó nghe, tại vì sao vậy? Ngày ngày họ nói lỗi của bạn, đó mới là thiện tri thức chân thật. Chính mình không biết được lỗi lầm của chính mình, người ta đến nhắc nhở chúng ta, đây là việc tốt, chúng ta phải nên cảm kích. Thế nhưng hiện tại có rất nhiều người khi gặp được người thường hay nói lỗi lầm của mình thì hận họ thấu xương, "ngày ngày tìm ta gây phiền phức", cho nên viễn ly thiện tri thức.
Người mà ngày ngày đến nịnh bợ bạn, nghe theo bạn, ở bên tai bạn nói lời dễ nghe thì bạn cho đó là người tốt. Kỳ thật, người đó mới là chân thật hãm hại bạn, bạn hoàn toàn không biết. Thân cận ác tri thức, viễn ly thiện tri thức thì bạn làm thế nào có được thành tựu? Cho nên mục tiêu phương hướng của chúng ta nhất định phải chính xác, sau đó là "nguyện sanh ngã quốc".