094.278.3333 - 0888.959.000

187 Bà Triệu - quận Hai Bà Trưng - Hà Nội

LỊCH SỬ PHẬT GIÁO TRUNG QUỐC - HT THÍCH THÁNH NGHIÊM LỊCH SỬ PHẬT GIÁO TRUNG QUỐC - HT THÍCH THÁNH NGHIÊM Dịch Nhật Ngữ: PS. Thánh Nghiêm
Dịch Việt Ngữ: Thích Tâm Trí
NXB: Hồng Đức
Số Trang: 386 Trang
Bìa: Mềm, Có Tay Gập
Khổ: 14,5x20,5cm
Năm XB: 2020
Độ Dày: 2cm
PGTQ LỊCH SỬ - TỪ ĐIỂN 140.000 đ Số lượng: 120 Quyển
  • LỊCH SỬ PHẬT GIÁO TRUNG QUỐC - HT THÍCH THÁNH NGHIÊM

  •  1931 Lượt xem
  • Mã sản phẩm: PGTQ
  • Giá bán: 140.000 đ

  • Dịch Nhật Ngữ: PS. Thánh Nghiêm
    Dịch Việt Ngữ: Thích Tâm Trí
    NXB: Hồng Đức
    Số Trang: 386 Trang
    Bìa: Mềm, Có Tay Gập
    Khổ: 14,5x20,5cm
    Năm XB: 2020
    Độ Dày: 2cm


Số lượng
LỜI NGƯỜI DỊCH:
Đã từ rất lâu tôi từng nghe một số chư tôn đức trưởng lão của Phật giáo Việt Nam xưng tụng: “Trung Hoa là quê hương thứ hai của Phật giáo”. Xưng tụng như thế quả không có gì “đại ngôn”! Trong thời gian dịch tập sử này, bản thân tự cảm nhận một điều sâu sắc: mình chẳng là gì cả nếu so với những gì mà chư vị tổ sư của Phật giáo Trung Quốc đã đóng góp cho Phật pháp. Đây là cuốn sử  được viết với “quan điểm thuần học thuật” chứ không viết với quan điểm sử luận hoặc sử ký. Mọi vấn đề liên quan được nghiên cứu và khảo sát hết sức khách quan, bởi đồng tác giả là năm vị giáo sư phụ trách giảng dạy môn Sử học Phật giáo tại các đại học của Nhật Bản.

Bản thân tập sử liệu này được dùng làm giáo trình giảng dạy trong các trường đại học. Do đó, sách chỉ đề cập đến những điểm chính. Pháp sư Thích Thánh Nghiêm bấy giờ (1968?) đang theo học tại Nhật Bản và nhận thấy “hiếm có sách nào được viết như tập sách này”, nên ông đã dịch tập sử “Lịch Sử Phật Giáo Trung Quốc” này từ Nhật ngữ sang Hán ngữ (Bạch thoại) và chúng tôi là người dịch Hán ngữ sang Việt ngữ. Về nội dung của sách đã được các đồng tác giả và dịch giả (Thánh Nghiêm) giới thiệu khái quát. Dịch hoàn tất tập sử này là do nỗ lực tự thân, nên có thể sai sót không tránh khỏi. Kính mong chư thức giả vui lòng nhuận chính cho, để lần tái bản (nếu có) được hoàn bị hơn.
Tâm Trí cẩn chí – viết tại chùa An Dưỡng, Nha Trang, PL. 2553


 
lịch sử phật giáo trung quốc



LỜI NÓI ĐẦU CỦA TIẾN SĨ DÃ THÔN:
Châu Á trên bình diện thế giới sử, Phật giáo chiếm tỷ trọng cực lớn. Đặc biệt, Phật giáo có mặt tại Đông Á từ rất sớm. Tại đây Phật giáo không chỉ hiện diện lâu dài về thời gian, mà về mặt tinh thần, Phật giáo được tuyệt đại đa số người dân ủng hộ, nhất là về các phương diện văn hóa. Dù trực tiếp hay gián tiếp, thì các lĩnh vực chính trị, kinh tế, không phải nói cũng đều chịu ảnh hưởng Phật giáo không nhỏ. Vì vậy nên chúng ta không thể không nói đến Phật giáo Trung Quốc, vì đó là nền Phật giáo chủ lưu và thịnh hành tại Đông Á.

Trung Quốc, với ngữ văn của mình đã truyền dịch và dung nạp Phật giáo được khởi nguyên từ Ấn Độ. Được vậy là nhờ các Hồ tăng liên tục đến Trung Quốc. Cộng với tín đồ người Hán, họ cùng nhau hiệp lực trong trường kỳ, mà kết tinh của những lao tâm khổ tứ là hoàn thành bộ Đại Tạng Kinh được dịch thành công ra Hán văn. Xuất sinh từ chư vị tổ sư của các tông phái Phật giáo Trung Quốc và Nhật Bản, quý ngài đều tin rằng những Phật điển được dịch ra Hán văn là lời dạy được thốt ra từ chính kim khẩu của Đức Phật, nên dốc lòng tín thọ phụng hành. Cá biệt có ngài dùng những Phật điển này tổ chức thành giáo nghĩa đặc biệt độc đáo (cho tông phái mình). Chung cuộc, Phật giáo Trung Quốc hoàn thành việc đặt cơ sở cho Phật giáo Đại thừa.

Ở đây, chúng ta lấy Phật giáo Đông Á làm mẫu thể (cơ thể mẹ), từ đó giới thiệu những diễn biến và triển khai Phật giáo Trung Quốc về mặt lịch sử. Các chương phần của tập sách này do năm vị là: Dã Thượng Tuấn Tịnh, Tiểu Xuyên Quán Thức, Mục Điền Đế Lượng, Dã Thôn Diệu Xương, Tá Đằng Đạt Huyền chấp bút. Sau đó tập trung các cảo chương đọc kỹ lại mới gộp chung thành một sách. Đương nhiên, trách nhiệm là do các vị chấp bút cộng đồng cảm nhận. Năm người chúng tôi hiện là giáo sư giảng dạy môn Sử Phật giáo Trung Quốc tại các trường đại học (ở Nhật Bản).

Do đó, sự khảo sát của chúng tôi căn cứ vào kinh nghiệm giáo dục, vào thành quả nghiên cứu tối tân nhất, lấy đó làm sách giáo khoa tại các trường đại học. Riêng với giới trí thức, thì sách tham khảo này có thể giúp hiểu thêm về lịch sử Phật giáo Trung Quốc. Vừa may, bản thân là một trong năm tác giả của tập sách này và cũng là viên chức của trưởng Đại học Lập Chánh; trước nay Pháp sư Thánh Nghiêm lưu học tại Nhật Bản, chính là trường đại học tôi đang giảng dạy. Tại đây, Thánh Nghiêm là nghiên cứu sinh cho luận án tiến sĩ (Sử học Phật giáo). Thánh Nghiêm là kẻ sĩ cầu pháp rất hiếu học và đem tập sách này dùng ngôn ngữ hiện đại của Trung Quốc dịch ra Hán văn (bạch thoại văn), được biết bản thảo đã đưa đi xuất bản. Như vậy, tập sách này được dịp lưu bố rộng thêm và cũng tiếp xúc với nhiều giới độc giả. Có được sự hiểu biết chính xác, sâu rộng là điều thú vị lớn; dịch giả có nhã ý nhờ tôi viết đôi lời nói đầu. Nhận thấy dịch giả hết sức nỗ lực, nên viết đôi dòng tỏ niềm cảm kích sâu xa.
Dã Thôn Diệu Xương – Tháng 11, năm 1971



 
lịch sử phật giáo trung quốc 1




LỜI MỞ ĐẦU
Luận đàm về văn hóa châu Á nếu không hiểu Phật giáo, thì chẳng có cách nào để hiểu đự văn hóa Á châu. Vì trong lịch sử châu Á, Phật giáo chiếm tỉ trọng cực lớn. Các dân tộc Đông Á lấy Trung Quốc làm trung tâm và từng trong thời gian dài, các dân tộc Đông Á lấy Phật giáo làm “người” duy trì tinh thần trong sinh hoạt của họ. Ngay như hiện nay, Phật giáo vẫn đóng vai trò đáp ứng về các mặt văn hóa hết sức sâu rộng. Bất luận là chính trị hay kinh tế, trực tiếp hay gián tiếp, các lĩnh vực này ít nhiều cũng chịu ảnh hưởng Phật giáo. Với phong thổ của các địa phương sở tại trong một địa vực rộng lớn và với sự khác nhau giữa các dân tộc ở mỗi địa khu cũng có “nông sâu” Mặc dù vậy, nhưng tình hình truyền bá Phật giáo tại khu vực Đôn Á là cực kỳ thuận lợi. Điều này khiến chúng ta không đề cập đến sự thịnh hành của Phật giáo tại Đông Á. Sự thịnh hành này đặt nền trên Phật giáo Trung Quốc.

Trung Quốc, nước tiếp thu Phật giáo đến từ Ấn Độ, rồi dùng ngữ văn của đất nước mình mà di thực thành công. Thành công là nhờ sự nỗ lực không ngừng của các vị Tăng đến từ Tây vực, cộng với đồ chúng của Phật giáo Trung Quốc, kết tinh những nỗ lực đầy khó khăn là việc chuyển ngữ thành công bộ Đại Tạng kinh từ Phạn văn sang Hán văn Chư vị tổ sư người Trung Quốc và Nhật Bản tin rằng những Phật điển được dịch ra Hán văn là lời dạy được thốt ra  từ kim khẩu của Đức Phật, nên dốc lòng tín thọ phụng hành. Có ngài trích lấy giáo nghĩa trong Hán tạng tổ chức thành “cái dạy” riêng cùa một nhà. Đại Tạng kinh còn là sở y của các tông phái Phật giáo Trung Quốc và Nhật Bản, tất cả đều y cứ  vào Đại tạng kinh Hán văn. Sau cùng, Phật giáo nhận được  sự ùng hộ nhiệt thành của dân tâm các dân tộc Đông Á lấy Phật giáo  Trung Quốc làm căn cơ cho sự phát triển.

Ở đây, chúng ta lấy Phật giáo Trung Quốc làm mẫu thể cho Phật giáo Đông Á, lấy quá trình lịch sử của Phật giáo Trung Quốc và tình hình  truyền lưu để  giới thiệu. Như ở đây, Phật giáo sứ khái thuyết có sự cung cấp sử liệu Trung Quốc thiên, vì từ khi phát khởi đến lúc xuất bản (bộ Phật giáo sử khái thuyết) đã mất 14 năm mới tái bản; lần tái bản này có thêm sử liệu được tăng bổ để khảo sát, dù chưa được lý tưởng như mong đợi. Do đó, về phương diện thể tài và văn tự biểu hiện cũng cần nghĩ cách sửa đổi, đây cũng là yêu cầu của nhà xuất bản. Với bản cáo mới, các chương phần đều do các vị chấp bút  đảm nhiệm một cách riêng biệt, sau mới tập trung các bản cảo chương đọc duyệt lại, mới hoàn thành tính thống nhất của toàn sách. Về trách nhiệm, dĩ nhiên là do các vị chấp bút chịu trách nhiệm cộng đồng. Những người chúng tôi hiện đang đảm nhiệm khoa  Sử học Phật giáo Trung Quốc tại các trường đại học, chúng tôi rút lấy từ kinh nghiệm thực tế có được qua việc giảng dạy cộng đồng các nghiên cứu gần đây nhất, sau khi cân nhắc kĩ lại lẩn nữa mới hoàn thành bản sách này và lấy làm sách giáo khoa tổng quát tại các trường đại học (ở Nhật Bản).

Sách này cũng được giới trí thức dùng để tham khảo lịch sử Phật giáo Trung Quốc, đây cũng là điều chúng tôi mong muốn sách có thể đáp ứng. Liên quan đến việc hoàn thành tập sách này, trong đó công tác hiệu chính và chỉnh lý nguyên cảo, phần lớn nhờ vào sự tận lực  trợ giúp của pháo Giáo sư Tư Dã Tỉnh Hoạt Quân; việc sao trích tài liệu tham khảo, nhờ có giảng sư Đại học Đại Cốc là Tư Học Cao Nghĩa Nghĩa Luân, chỉ đạo chế tác (sửa bản in),  thì nhờ sự hiệp lực của Tiễu Điền Nghĩa Cửu Quân, một trợ giáo của Đại học Long Cốc.
Xin ghi nhận và tỏ lòng tri ân - Tháng 5 năm 1968

- Dã Thượng Tuấn Tịnh
- Tiểu Xuyên Quán Thức
- Mục Điền Đế Lượng
- Dã Thôn Diệu Xương
- Tá Hằng Đạt Huyền



 
lịch sử phật giáo trung quốc 2



TRÍCH “CHƯƠNG I – LỜI MỞ ĐẦU”:
Tiết I: Phật giáo là một tôn giáo khởi nguyên từ thời cổ đại ở Ấn Độ. Nhưng về tính cách tôn giáo, thì Phật giáo không phải là tôn giáo sùng bái một vị thần duy nhất như Nhất Thần giáo. Phật giáo cũng không thờ cúng thiên thần, địa kì và các tự nhiên thần như Đa Thần giáo. Phật giáo tuy thoát thai là tôn giáo của dân tộc Ấn Độ cổ đại như tôn giáo Bà La Môn; người sáng giáo là đức Thích Tôn thuộc dòng họ Gautama (Kiều Đáp Đa), ra đời vào thế kỉ thứ VI trước công nguyên. Ngài là Đấng Thích Ca Mâu Ni.

Kiều Đáp Ma, người sáng lập Phật giáo xuất gia làm Sa môn, trải qua sáu năm khổ hạnh và tu tập thiền định, sau cùng Ngài chứng thành Phật quả (Đấng Giác Ngộ). Đấng Giác Ngộ lấy sự thể nghiệm tư thân tuyên thuyết pháp môn Duyên khởi một cách thực tiễn và xứng hợp với mọi thời đại. Ngài đương thời được đa số người hưởng ứng qui y, trong đó có rất nhiều người phát tâm xuất gia chuyên tâm tu niệm hướng đến giải thoát. Nhân đó mà hình thành đoàn thể Tăng già và cũng từ đấy cấu thành hình thức Tam bảo Phật – Pháp – Tăng, hình thành nên hình thái tôn giáo với đầy đủ xã hội tính. Tất nhiên Đấng Thích Ca Thế Tôn trở thành đối tượng chính của tín ngưỡng Phật giáo và được tôn xưng là Phật Bảo.

Pháp Bảo là do nội dung tín ngưỡng mà hình thành, Tăng bảo là tập đoàn những vị xuất gia trong tín ngưỡng Phật giáo. Tập đoàn nối tiếp nhau phát triển theo chiều kích hoạt động của xã hội. Sự phát triển của Phật giáo dần dà trở thành tôn giáo được các dân tộc Châu Á của phương Đông quy y, tín phụng. Ngày nay, Phật giáo là một trong ba tôn giáo lớn trên thế giới. Cơ đốc giáo của Jesus, Hồi giáo Islam của Mohammed, các Ngài đều là vĩ nhân sáng giáo. Nhưng về bản chất, thì Jesus là con Thượng Đế, còn Mohammed là sứ giả của thánh A-lạp (Alas), cả hai đều chủ trương Nhất Thần giáo; về căn bản, Phật giáo không tin vào Nhất Thần Giáo mà chủ trương con người ai cũng có khả năng thành Phật. Do đó, tính cách tôn giáo của Phật giáo thuộc tôn giáo phiếm thần.



 
lịch sử phật giáo trung quốc 3



Tiết II: Phân Khu Địa Vực Của Lịch Sử Phật Giáo
Phật giáo hưng khởi từ Ấn Độ, nhưng hiện đã trở thành tôn giáo của Châu Á và đã trải qua hơn hai nghìn năm lịch sử phát triển và tồn tại. Trong khi Âu – Mỹ là phạm vi văn hóa của Cơ Đốc giáo và Trung Đông thuộc phạm vi văn hóa Hồi giáo, thì trung tâm của toàn đại lục Châu Á rộng lớn lại hình thành nên phạm vi văn hóa Phật giáo. Phật giáo lấy Phật – Pháp – Tăng, Tam bảo làm cơ thể chính cho hoạt động tôn giáo của mình. Điều này đối với các dân tộc tại các địa vực mà Phật giáo du nhập không cùng có cơ thể xã hội giống nhau; do đó cho nên đối với mỗi địa vực cần có sự phân tích tỉ mỉ và nghiên cứu tường tận.

Vì lý do này, tập Phật giáo sử khoái thuyết của chúng tôi cũng tùy thuộc vào khu vực địa lý mà chia thành Ấn Độ thiên, Trung Quốc thiên và Nhật Bản thiên. Mỗi thiên đều cố gắng thích đáng với thời đại của từng khu vực, sau đó mới trình bày lịch sử phát triển của Phật giáo. Sở dĩ đưa ra quan niệm khái quát như vậy là để khi nói về Ấn Độ, thì lấy lịch sử cổ đại của Ấn Độ làm trung tâm vấn đề để viết về sự hưng khởi của Phật giáo tại Ấn Độ. Khi viết về Trung Quốc thì lấy lịch sử trung thế của Phật giáo làm trung tâm để nói về sự truyền bá của Phật giáo tại các quốc gia Châu Á, qua đó toát lên quá trình hình thành phạm vi văn hóa Phật giáo một cách sâu rộng. Như khi viết về Nhật Bản, tuy vẫn lấy sự truyền bá ở thời trung thế của Phật giáo đến các nước Châu Á và được các dân tộc, các xã hội ở mỗi địa phương dung nạp, thẩm thấu sâu vào các tín ngưỡng bản địa của quần chúng dân gian tại địa khu và như vậy lần lần Phật giáo gánh lấy trách nhiệm phát triển trong thời cận đại.

Phật giáo từ Ấn Độ truyền đến các quốc gia châu Á mà thành lịch sử phát triển; khi chúng ta lấy lập trường của Phật giáo Nhật Bản để nhìn sang lịch sử phát triển của Phật giáo tại các nước Châu Á, chắc chắn chúng ta phải lấy Phật giáo hưng khởi từ Ấn Độ. Trung Quốc vì Phật giáo mà truyền bá, thì vấn đề chính là Nhật Bản tiếp nhận kinh Phật từ Phật giáo Trung Quốc. Phật giáo từ Ấn Độ du nhập Trung Quốc sớm nhất là năm trăm năm sau Phật nhập diệt, Phật giáo từ Trung Quốc truyền đến Nhật Bản thuộc về năm trăm năm lần thứ hai sau Phật nhập niết bàn. Phật giáo từ Ấn Độ truyền đến Trung Quốc, rồi từ Trung Quốc truyền đến Nhật Bản, thời gian sai khác nhau là năm trăm năm.

Nếu dựa vào người sáng giáo là Đức Thích Tôn để tìm hiểu nguyên trạng như lúc Ngài đang tại thế là điều hoàn toàn không thể. Bởi khi Phật giáo được truyền đến các địa vực khác nhau chắc phải chịu sự tác động ở các địa phương mà Phật giáo truyền đến. Với dòng thời gian năm trăm năm trong quá trình của lịch sử phát triển, sự hiện diện của Phật giáo không thể không có sự “ngoại nhập” từ các địa xứ mà Phật giáo du nhập; đấy là sự thật và không thể không công nhận. Phật giáo phát sinh ở Ấn Độ, một nghìn năm sau qua đường Đông hải truyền thẳng đến Nhật Bản, trải qua lịch sử lâu dài như vậy, Phật giáo tuy là ở Ấn Độ nhưng lại hình thành nên tôn giáo Phật giáo của các dân tộc Châu Á trong phạm vi hết sức sâu rộng, tiến tới như làn sóng và dừng lại tại Nhật Bản. Việc truyền bá và được chấp nhận đạo Phật tại các dân tộc có nền văn hóa cố hữu lâu đời qua sự giao lưu và dung hợp với Phật giáo là cả một sự tích lũy chứ không thể coi nhẹ. Bởi kết quả địa vị Phật giáo tại phương Đông giống như tinh thần Cơ Đốc giáo trong nền văn hóa Phương Tây, cả hai đều trọng yếu….




 



MỤC LỤC:
Lời Người Dịch
Lời Nói Đầu Của Tiến Sĩ Dã Thôn
Lời Người Dịch
Lời Mở Đầu
Chương I:
 - Lời Mở Đầu
Chương II:
- Phật Giáo Thời Hậu Hán – Truyền Đến Và  Dung Thọ
Chương III:
-  Phật Giáo Thời Ngụy - Tấn; Thời Kỳ Phiên  Dịch Và Nghiên Cứu Kinh Điển
Chương IV:
- Phật Giáo Thời Nam - Bắc Triều
- Sự Phát Triển Của Giáo Đoàn Và Nho, Đạo Nhị Giáo
Chương V:
- Nghệ Thuật Phật Giáo Phát Đạt
Chương VI:
- Phật Giáo Thời Tùy - Đất Nước Thống Nhất Và Phật Giáo
Chương VII:
- Phật Giáo Đời Đường (Phần I)
- Phật Giáo Và Tính Chất Quốc Gia Trong Hoạt Động Xã Hội
Chương VIII:
- Phật Giáo Đời Đường (Phần 2)
- Giới Luật Và Phật Giáo Mạt Pháp
Chương IX:
- Phật Giáo Đời Đường (Phần 3)
- Hoa Nghiêm Tông Và Thiền Tông
Chương X:
- Phật Giáo Đời Đường (Phần 4)
- Pháp Tướng Tông Và Mật Giáo
Chương XI:
- Phật Giáo Thời Ngũ Đại
Chương XII:
- Phật Giáo Bắc Tống
Chương XIII:
- Phật Giáo Nam Tống
Chương XIV:
- Phật Giáo Với Nhà Liêu, Kim
Chương XV:
- Phật Giáo Dưới Triều Nguyên
Chương XVI:
- Phật Giáo Dưới Triều Minh
Chương XVII:
- Phật Giáo Thời Thanh
Chương XVIII:
- Phật Giáo Trung Quốc Từ Thời Dân Quốc Trở Về Sau 311
Các Tác Phẩm Tham Khảo
Các Mục Lục Sách Tham Khảo Khác




 
thông tin cuối bài viết 2
 
     

 

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây