NHỮNG LỜI KHUYÊN TÂM HUYẾT - ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA

NHỮNG LỜI KHUYÊN TÂM HUYẾT - ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA
2218 Lượt xem
Chia sẻ
Mã sản phẩm: LKTH
Giá bán: 60.000 đ
Tác Giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma
Dịch: Hoang Phong
NXB: Phương Đông
Số Trang: 259 Trang
Hình Thức: Bìa Mềm
Khổ: 13x20,5cm
Năm XB: 2011
Độ Dày: 1,2cm

Số lượng

LỜI TỰA NHỮNG LỜI KHUYÊN TÂM HUYẾT
Tại nơi cư trú của Đức Đạt-Lai Lạt-Ma trên đất Ấn, từ cửa sổ nhìn xuống là những cánh đồng bao la trải rộng tận cuối chân trời. Về phía bắc là các đỉnh núi tuyết phủ trắng gợi lại cho những người đến viếng thăm những cảnh quang cũ của xứ Tây tạng, chỉ cách nơi này vài trăm cây số theo đường chim bay, tuy thật gần nhưng cũng lại thật xa.

Một sự yên lặng an bình tỏa rộng chung quanh. Nơi đây mọi người đều nói với nhau rất ít và nếu có thốt ra điều gì thì nói thật nhỏ nhẹ, vì dường như tất cả đều ý thức được sự kiêu căng trong những lời vô ích. Sự yên lặng chỉ tan biến khi bất chợt vang lên một tràng cười dòn dã của Ngài «Kundun». Chữ «Kundun» có nghĩa là «Sự hiện hữu», đấy là danh hiệu mà người Tây tạng dùng để gọi Đức Đạt-Lai Lạt-Ma với tất cả lòng trìu mến và kính trọng.

Thật ra thì trong một năm, Ngài phải dành ra nhiều tháng để đáp lại tấm chân tình của những người mang ước vọng ủng hộ chính nghĩa Tây tạng, đang bị bóp nghẹt trong gọng kìm nghiệt ngã của chế độ độc tài Trung quốc và bị các nền dân chủ bỏ rơi vì tham thị trường mới mà không cần biết đến công lý là gì. Con Người bước trên đường hành hương vì hoà bình ấy không hề biết mệt, Ngài bị cuốn vào một cơn lốc sinh hoạt triền miên mà ngay cả những lúc nghỉ ngơi nếu có thì cũng phải tính từng phút một. Tuy nhiên, dù làm việc vượt cả sức người, Ngài Kundun lúc nào cũng giữ được sự trong sáng và thái độ ân cần không bao giờ lay chuyển. Lúc nào cũng thế, trước mặt mọi người, dù là một người bạn lâu đời, một khách viếng thăm hay một kẻ lạ gặp ở phi trường, Ngài đều tỏ ra ân cần, hiển lộ qua toàn thể thân xác Ngài, bằng những cái nhìn thật đặc biệt với đôi mắt hiện lên lòng tốt, sự đơn sơ và rất nhiều hóm hỉnh.

Thông điệp của Ngài lúc nào cũng chỉ là một, Ngài lập đi lập lại không biết mệt với những ai muốn lắng nghe Ngài rằng: «Tất cả mọi sinh linh, kể cả những người đang hận thù ta, đều e sợ khổ đau và ước mong hạnh phúc. Tất cả đều ngang hàng với chúng ta, đều có quyền đạt được hạnh phúc và xa lìa khổ đau. Hãy quan tâm đến tất cả mọi người một cách thành thật, đối với bạn hữu cũng như kẻ thù. Đấy là căn bản sơ đẳng nhất của lòng từ bi».

Cách nay vài năm, ông Alain Noël, giám đốc nhà xuất bản Presses de la Renaissance, có khẩn khoản xin Đức Đạt-Lai Lạt-Ma viết một quyển «di chúc tinh thần». Tuy nhiên, vì lý do tất cả chúng tôi trong thâm tâm đều mong muốn là Ngài sẽ sống lâu hơn trăm tuổi, cho nên muốn giữ điềm lành đó được trọn vẹn và sau khi suy nghĩ kỹ, chúng tôi chỉ xin Ngài một loạt bài gồm những lời khuyên đơn giản, có thể mang lại chút gì đó cho mỗi người, dù tánh tình của họ ra sao, địa vị xã hội và nghề nghiệp của họ như thế nào. Thật hết sức tình cờ là ý kiến này cũng đã có ở Tây tạng, tức là các lời khuyên của các vị đại sư thường được gom thành những pho sách mang tựa đề «Những lời khuyên tâm huyết». Thế là tựa đề và cả hình thức của quyển sách này đã sẵn sàng.

Đức Đạt-Lai Lạt-Ma có rất ít thì giờ dành vào việc giao tiếp, vì thế chúng tôi thiết nghĩ nên lập trước một danh sách gồm nhiều chủ đề dự trù để tùy ý Ngài sẽ bỏ bớt hay triển khai thêm. Sau cùng Ngài lại thêm vào danh sách đó một số chủ đề mà chúng tôi không ngờ tới, đấy là những chủ đề mà Ngài hằng ấp ủ trong tim, chẳng hạn như về các tù nhân và những người đồng tính luyến ái.

Lời Ngài thốt ra có lúc thật nghiêm trọng, đôi khi rất hồn nhiên và vui tươi, có lúc lại rất kiên quyết hoặc tư lự và thỉnh thoảng bật lên những tràng cười dòn dã. Những lời của Ngài thật tự nhiên, không hề chủ tâm làm vui lòng bất cứ một ai, và trong những lời nói đó luôn hiện lên một nỗi âu lo sâu xa về những khó khăn của con người cùng những cái nhìn không thiếu sự nghiêm khắc đối với họ.

Người ta thường biết là Đức Đạt-Lai Lạt-Ma nói rất thẳng và hoàn toàn không có bất cứ một tham vọng nào thuộc cá nhân Ngài hay thuộc về Phật giáo. Ngài vẫn thường nói rằng «Tôi chỉ là một nhà sư». Mục đích duy nhất của Ngài là chia sẻ những kinh nghiệm riêng của chính mình với mọi người để cầu mong họ đạt được hạnh phúc bằng những cách thực tiễn nhất mà Ngài có thể làm được.

Ngài không dùng những thuật ngữ lắt léo hay những ngôn từ tối nghĩa để che đậy những gì khó nói hay những lúc do dự. Nếu có một vấn đề nào mà Ngài không thấy một giải đáp minh bạch hoặc điều đó không phù hợp với sự thực mà Ngài cảm nhận một cách sâu xa trong lòng, thay vì khéo léo che giấu những điều ấy bằng cách đánh trống lãng hay dùng những câu trả lời rỗng tuếch thì Ngài phô bày thẳng thắn sự bối rối của Ngài bằng cách ném thẳng một câu cộc lốc : « Tôi không biết », khiến cho mọi người chưng hửng và bật cười.

Đối với những người hiểu Ngài đôi chút thì những câu trả lời và cách trả lời như thế đã phản ảnh đích thực cho thấy Ngài là như thế và Ngài đã nghĩ như thế. Ngài không bao giờ tìm cách lắt léo để tỏ ra khác hơn.

Những lời khuyên của Ngài rất đơn giản vì Ngài nghĩ rằng rắc rối chẳng có ích lợi gì cả. Một số người cho rằng quả là một điều thật ngây thơ khi cứ nhắc đi nhắc một cách chán ngấy rằng con người cần phải có «lòng tốt», tuy thế sự quan tâm của Ngài lại hết sức phù hợp với thực tế: Bản tính con người nói chung một mặt thì thiếu lòng từ tâm, mặt khác lại không chịu trau dồi phẩm tính căn bản ấy trong lòng. Như vậy thì đề cập đến chuyện hoà bình thế giới hay những chủ đề lớn lao khác cũng giống như nói chuyện phiếm vô tích sự mà thôi.

Đức Đạt-Lai Lạt-Ma khích lệ chúng ta hãy triển khai lòng tốt và tình thương yêu mà Ngài luôn luôn quả quyết là những phẩm tính ấy đều đã có sẵn trong lòng mỗi con người chúng ta. Ngài kêu gọi chúng ta hãy nhìn vào những kinh nghiệm thường nhật để nhận thấy cần phải «trở thành một người tốt» thì mới có thể thừa hưởng được những gì tốt đẹp nhất trong sự hiện hữu của con người. Ngài luôn luôn đặt nặng «trách nhiệm toàn cầu», và ý thức mỗi người, với tư cách là thành viên của gia đình nhân loại, đều có thể trở thành một người thợ xây đắp cho hoà bình và bảo vệ chúng sinh. Ngài vẫn thường nói rằng: «Sự giải trừ vũ khí bên ngoài cần phải đi đôi với sự giải trừ vũ khí bên trong».

Sự giản dị trong các lời nói của Ngài có mục đích giúp chúng ta nhìn thấy những gì cốt yếu. Vì vậy ta không nên vin vào đó mà đánh giá Ngài không đủ khả năng để diễn đạt những ý tưởng sâu xa hay khúc triết. Khi có một lời giáo huấn hay một mẫu đối thoại nào thuộc lãnh vực triết học, siêu hình hay các vấn đề tâm linh, Đức Đạt-Lai Lạt-Ma sẽ phát biểu những quan điểm vô cùng phong phú của Ngài mà chiều sâu có thể làm cho những học giả lỗi lạc nhất phải chao đảo.

Vào tháng ba năm 2000, từ nơi cư ngụ, và trong tinh thần trình bày trên đây, Đức Đạt-Lai Lạt-Ma đã gửi gắm cho chúng ta «những lời khuyên tâm huyết». Ngài giảng bằng tiếng Tây tạng và được thu âm, sau đó được Cristian Bruyat và tôi chuyển ngữ. Trong một bầu không khí thoải mái, thân mật và hồn nhiên, Ngài đã nói lên những gì có thể ứng dụng ngay cho tất cả mọi người, trong mục đích phát huy một «đời sống tinh thần cho người thế tục», và cố tình tránh né tối đa những khái niệm đặc thù của Phật giáo, nếu có thể. Nếu chúng ta đủ sức hấp thụ, dù chỉ là một phần nhỏ những lời khuyên của Ngài vào tư duy và hành động của chúng ta, thì thật cũng nên lấy đó làm một điều vui mừng.
Matthieu Ricard (Tu viện Schéchèn, Népal - 16 tháng 6, năm 2001)

Lời Khuyên Chung Cho Tất Cả Mọi Người
Tất cả chúng ta đều không cần phải suy nghĩ thật sâu xa để thấy rằng mọi sinh linh đều cố gắng tìm kiếm hạnh phúc và khước bỏ khổ đau. Ta không thể tìm thấy bất cứ một loài sâu bọ nào lại không biết tìm đủ cách để trốn tránh khổ đau và tìm kiếm an toàn. Con người có thể làm hơn như thế nhiều nhờ vào khả năng biết suy nghĩ. Lời khuyên đầu tiên của tôi là hãy dùng cái khả năng biết suy nghĩ ấy để làm một cái gì ích lợi.

Lạc thú và khổ đau dựa trên sự cảm nhận của các cơ quan giác cảm và sự thoả mãn nội tâm. Đối với chúng ta thì sự thoả mãn nội tâm quan trọng hơn nhiều. Đấy là gia sản riêng của con người. Súc vật, trừ một vài trường hợp, không đủ khả năng làm được việc ấy.

Đặc tính của sự thoả mãn nội tâm chính là sự an bình. Nó bắt nguồn từ sự hào phóng, lương thiện và những gì mà tôi gọi là cách ăn ở đạo đức, có nghĩa là biết kính trọng quyền được hạnh phúc của người khác.

Một phần lớn khổ đau phát sinh chỉ vì ta có quá nhiều điều để suy nghĩ. Suy nghĩ nhiều nhưng ta lại không suy nghĩ một cách lành mạnh. Ta chỉ quan tâm đến những thoả mãn nhất thời, không chú trọng đến những lợi ích và khó khăn sẽ gây ra cho chính mình và cho người khác trong lâu dài. Tóm lại, thái độ ấy luôn luôn quay ngược để gây thiệt hại cho chính mình. Thật là chắc chắn, chỉ cần đơn giản thay đổi cách nhìn đối với mọi sự vật là ta có thể làm vơi đi những khó khăn trong hiện tại và tránh không tạo thêm những khó khăn mới trong tương lai.

Một số khổ đau, chẳng hạn như sự sinh, bịnh tật, già nua và cái chết không thể nào tránh khỏi. Chỉ có một việc duy nhất mà ta có thể làm được, ấy là tìm cách làm giảm bớt sự sợ hãi do những thứ ấy gây ra. Tuy nhiên không biết bao nhiêu khó khăn trên thế gian này, từ những bất hoà trong gia đình cho đến những cuộc chiến tranh tàn khốc nhất, đều có thể tránh được nếu cứ thật lòng mà chọn lấy cho mình một cách cư xử lành mạnh. Nếu ta không biết suy nghĩ một cách chín chắn, hoặc cái nhìn của ta quá ngắn hạn, hoặc các phương pháp của ta thiếu chiều sâu, hay ta không biết cảm nhận mọi sự vật với một tâm thức cởi mở và thư giãn, thì nhất định ta sẽ biến những gì thật nhỏ nhặt lúc ban đầu thành những khó khăn trọng đại. Nói một cách khác, ta tự đặt ra một số thật lớn những khổ đau cho chính mình. Đấy là những lời tôi muốn nói trong phần mở đầu.

Trích: Lời Khuyên Cho Tuổi Trẻ
Bất cứ nơì nào, trong các trường học cho trẻ em tị nạn trên đất Ấn, hoặc tại các quốc gia khác, tôi cũng đều vui mừng khi được tiếp xúc với những người trẻ. Tuổi trẻ rất bộc trực và ngay thật, tâm hồn cởi mở và mềm dẻo hơn những người đã trưởng thành. Khi tôi nhìn thấy một đứa bé, cảm nghĩ trước tiên phát xuất từ đáy lòng tôi là đứa bé ấy chính là con tôi hay đấy là một người bạn thân thiết từ lâu của tôi mà tôi có bổn phận phải chăm lo và yêu mến.

Những gì quan trọng hơn hết đối với các em là sự giáo dục, và giáo dục ở đây nên hiểu theo nghĩa rộng – tức là hấp thụ sự hiểu biết và đồng thời phải phát triển cả những phẩm tính căn bản của con người – nghĩa là phải toàn diện cả hai. Chính tuổi trẻ sẽ làm nền móng cho sự sống. Phương cách suy tư mà ta học hỏi được lúc còn trẻ sẽ ảnh hưởng sâu đậm trong suốt sự hiện hữu sau này, cũng giống như thức ăn và vệ sinh thân thể sẽ ảnh hưởng đến thân xác trong tương lai.

Nếu tuổi trẻ không dồn hết nỗ lực vào việc học hành thì sau này sẽ khó lòng mà bù đắp vào khiếm khuyết đó. Tôi từng nhận thấy những kinh nghiệm đối với chính tôi. Khi còn trẻ đôi khi tôi có phần lơ là, không quan tâm đến những điều học hỏi. Sau đó tôi hối hận vô cùng. Tôi nhận thấy trong khoảng thời gian ấy tôi đã đánh mất đi một cái gì đó. Dựa vào những kinh nghiệm trên đây, tôi khuyên tuổi trẻ nên ý thức giai đoạn còn được học hỏi là giai đoạn then chốt nhất trong sự hiện hữu của chính mình.

Ngay khi còn trẻ, cũng phải tập sống thuận thảo và tương trợ lẫn nhau. Những chuyện cãi vã và xung đột nhỏ nhặt không sao tránh khỏi được, nhưng điều quan trọng hơn là phải biết xoá bỏ những chuyện ấy, không nên giữ lại bất cứ một chút oán hận nào trong lòng.

Người ta vẫn nghĩ rằng tuổi trẻ không quan tâm đến những vấn đề hệ trọng chẳng hạn như cái chết. Tuy nhiên khi nghe những câu hỏi mà họ nêu lên, tôi mới thấy họ suy tư rất nhiều về những chủ đề thật nghiêm trọng, nhất là những gì xảy ra phía sau sự sống này.

Khi còn trẻ trí thông minh đang phát triển, tâm trí tràn ngập những điều thắc mắc. Lòng thiết tha mong mỏi được hiểu biết là căn bản của sự nẩy nở. Khi ta quan tâm đến thế giới này và càng tìm hiểu tại sao mọi sự vật lại như thế, thì khi đó tâm thức ta sẽ càng trở nên trong sáng hơn và tinh thần sáng tạo sẽ phát triển hơn.

Theo tôi còn một điều nữa rất thiết yếu. Trong xã hội tân tiến ngày nay, người ta có chiều hướng không quan tâm nhiều đến những gì mà tôi thường gọi là phẩm tính tự nhiên của con người : ấy là sự tốt bụng, lòng từ bi, sự hợp tác và khả năng tha thứ. Khi còn trẻ người ta hòa hợp với nhau một cách dễ dàng. Chỉ cần một lần gặp nhau và cùng nhau vui cười là cũng có thể trở thành bạn hữu với nhau. Không cần biết người bạn của mình làm nghề gì và thuộc giống dân nào. Điều quan trọng là người bạn mình cũng là một con người như chính mình , và cũng chỉ cần như thế là đủ để kết bạn với nhau.

Khi càng lớn lên, người ta càng lơ là với lòng yêu thương, với tình bạn hữu hay sự tương trợ. Những gì trở nên hệ trọng và đáng quan tâm hơn cho họ là chủng tộc, tín ngưỡng , và cái xứ sở đã sinh ra họ. Họ quên mất những gì hệ trọng và chỉ chú tâm đến những gì hời hợt mà thôi.

Vì thế tôi muốn khuyên những ai đang bước vào cái tuổi mười lăm, mười sáu hãy chớ nên đánh mất cái tươi mát của tâm hồn tuổi trẻ mà phải cố gắng quan tâm và duy trì lấy nó. Hãy thường xuyên suy tư về những gì sâu xa nơi con người, để từ đó sẽ tìm thấy sự tin tưởng vững chắc nơi bản chất đích thực của chính mình và củng cố niềm tin ấy trong lòng mình.

Thật quan trọng đối với những người trẻ là phải sớm ý thức được rằng đời sống của con người không phải là một chuyện dễ dàng. Muốn thực hiện sự sống ấy một cách tốt đẹp thì không được nản chí khi gặp khó khăn, và nhất là phải có một sức mạnh nội tâm từ bên trong.

Ngày nay người ta xem trọng chủ nghĩa cá nhân, đặt nặng quyền suy nghĩ riêng tư của mỗi người, không nhất thiết phải phù hợp với giá trị xã hội hay truyền thống sẵn có. Đấy cũng là một điều hay. Tuy nhiên, trên một bình diện khác, con người chỉ biết hấp thụ những thông tin từ bên ngoài, qua trung gian các cơ quan truyền thông, nhất là mạng lưới truyền hình. Những loại thông tin ấy trở thành những dẫn chứng duy nhất để cho ta dựa vào và chúng là cái nguồn duy nhất mang đến cảm ứng cho ta. Sự lệ thuộc quá đáng này khiến ta trở thành bất lực và không còn đủ sức để đứng vững một mình. Chúng ngăn không cho ta dựa vào những phẩm tính đích thực của mình, để rồi đánh mất cả sự vững tin nơi bản thể của chính mình.

Theo tôi thì sự tự tin và khả năng đứng vững một mình là những gì thật thiết yếu để thành công trong đời. Tôi không có ý đề cập đến sự tự tin thiếu suy nghĩ, mà chỉ muốn nói đến sự kiện phải ý thức được tiềm năng sẵn có từ bên trong của mỗi người, một niềm tin vững chắc là chúng ta luôn luôn có khả năng tự sửa chữa, tự cải thiện để giúp mình trở nên phong phú hơn, và nhất là phải hiểu rằng không có gì bị đánh mất một cách vĩnh viễn cả.

Các chủ đề ưa chuộng của mạng lưới truyền thông là cướp bóc, tội phạm, những hành vi thúc đẩy bởi sự tham lợi hay hận thù. Tuy thế, ta không thể nào bảo rằng trong thế giới này tuyệt nhiên không có một hành động cao cả nào xảy ra, không có hành động nào thoát ra từ phẩm tính căn bản của con người. Chẳng lẽ không có ai chăm lo cho những người bệnh tật, trẻ mồ côi, người già yếu và những kẻ tật nguyền với tấm lòng bất vụ lợi ; chẳng có một ai đứng lên vì tình thương yêu kẻ khác hay sao ? Những hành động như thế xảy ra rất nhiều, nhưng ta lại xem những hành vi ấy là bình thường.

Tôi tin chắc rằng từ bản chất và từ nơi sâu kín của lòng ta, chẳng có ai muốn sát sinh, hãm hiếp, cướp bóc, nói dối hay phạm vào những hành động tiêu cực khác, trái lại tất cả chúng ta đều hàm chứa khả năng yêu thương và từ bi. Hãy nhìn vào tầm ảnh hưởng của sự trìu mến phát sinh một cách tự nhiên nơi người mẹ khi ta chào đời. Thiếu sự trìu mến đó, ta đâu còn sống đến ngày hôm nay. Hãy tự nhìn xem chúng ta đang cảm thấy an lành như thế nào khi được che chở bởi tình thương yêu của những người chung quanh, kể cả lúc chính ta tự biểu lộ được tình thương yêu đó, trong trường hợp ngược lại ta sẽ cảm thấy khổ sở ra sao khi đang bị giận dữ và hận thù xâm chiếm. Tư duy và hành động phát sinh từ yêu thương ảnh hưởng đến sức khoẻ tinh thần và thể xác một cách rõ rệt. Chúng phù hợp với bản tính đích thực của ta. Trái lại những hành động hung bạo, độc ác, hận thù sẽ chi phối và khống chế ta để rồi ta cảm thấy thích thú khi nghe nhắc đến những chuyện như thế và cũng chính vì thế mà chúng xuất hiện nhan nhản trên báo chí. Vấn đề nguy hiểm là dần dần ta bị lừa phỉnh và cứ ngỡ rằng bản chất con người là xấu xa. Biết đâu một ngày nào đó chúng ta sẽ thốt lên rằng không còn một hy vọng nào nữa cho loài người.

Tôi nghĩ rằng thật cần thiết phải nói với tuổi trẻ như sau: Các em hãy cố gắng nhận thấy những phẩm tính con người đang hiện hữu một cách tự nhiên trong các em. Các em hãy xây dựng trong lòng một niềm tự tin vững chắc và tập cho mình biết đứng vững trên đôi chân của chính mình!

Một số bạn trẻ khởi sự bước vào đời nhưng không hiểu mình muốn gì. Các bạn ấy chọn một nghề nào đó nhưng lại cảm thấy không thích hợp với mình, bèn bỏ nghề và chọn một nghề khác rồi lại tiếp tục bỏ nữa, để rồi sau cùng thì buông trôi tất cả và nghĩ rằng chẳng có gì cho mình tha thiết cả.

Nếu người bạn trẻ của tôi rơi vào trường hợp như thế thì cũng nên hiểu rằng không có một sự sống nào mà không gặp khó khăn. Đừng nên hy vọng tất cả sẽ bỗng nhiên tự động thành công và những khó khăn sẽ tan biến như một phép lạ.

Khi các bạn học xong và tìm việc làm thì hãy chọn lựa một nghề nghiệp phù hợp với bản chất của mình, sự hiểu biết của mình, khả năng của mình, quyền lợi của mình và có thể của gia đình mình, kể cả bạn hữu hay thân thuộc của mình nữa. Cũng có thể cho là hợp lý khi ta biết chọn một ngành nghề mà những người chung quanh đang làm. Như thế ta có thể nhận được những lời chỉ dẫn và thừa hưởng những kinh nghiệm của họ.

Hãy quán xét tất cả mọi yếu tố, chú ý đến những khả năng nào phù hợp nhất với hoàn cảnh của mình để lựa chọn. Sau khi đã chọn thì phải cố gắng duy trì. Dù có gặp khó khăn mấy đi nữa cũng phải quyết tâm để vượt qua. Hãy tự tin nơi chính mình và huy động mọi năng lực sẵn có.

Nếu bạn nghĩ rằng nhiều nghề nghiệp sẽ chờ đợi bạn như những món ăn để cho bạn tự do nếm thử, hết món này đến món khác, thì quả thật bạn sẽ có rất ít may mắn để thành công. Hãy tự nhủ rằng một ngày nào đó rồi bạn cũng phải chọn lấy một quyết định và trong thế giới này tuyệt đối không có bất cứ một thứ gì lại không hàm chứa những bất lợi.

Tôi nghĩ rằng chúng ta thường cư xử như những đứa trẻ được nuông chiều quá đáng. Khi còn bé, chúng ta hoàn toàn lệ thuộc vào cha mẹ. Đến tuổi đi học, chúng ta được giáo dục, có cơm ăn áo mặc, tất cả gánh nặng và khó khăn đều đè lên vai người khác. Đến lúc ta đủ sức lo toan cho chính sự hiện hữu của mình, tự vác lên vai gánh nặng của chính mình, thì ta lại nghĩ rằng tất cả đều sẽ dễ dàng! Thái độ ấy trái ngược với thực tế. Trong thế giới này, không có một ngoại lệ nào cả, tất cả mọi chúng sinh đều phải gặp những khó khăn.

Lời Khuyên Người Đã Trưởng Thành
Những lời khuyên cho tuổi trẻ cũng có thể áp dụng cho những người đang bước vào tuổi trưởng thành, bắt đầu đi làm và tạo lập gia đình. Nghề nghiệp là phương tiện giúp cho ta sinh sống, nhưng đồng thời cũng là một sự đóng góp của ta vào xã hội. Thêm vào đó lại cũng có một sự tương tác nhất định giữa xã hội và bản thân ta. Nếu xã hội phát đạt ta cũng thừa hưởng được sự phồn vinh chung, nhưng nếu xã hội gặp khó khăn ta cũng phải gánh chịu sự nhọc nhằn. Tập thể xã hội mà chúng ta đang sống lại tiếp tục ảnh hưởng rộng lớn hơn ra chung quanh và sau cùng là cả nhân loại nữa. Nếu tập thể dân cư trong vùng mà ta đang sinh sống phát triển được một nền kinh tế phồn thịnh thì cả nước cũng được hưởng lây. Kinh tế nước Pháp liên hệ đến kinh tế của cả Âu châu, và kinh tế Âu châu sẽ ảnh hưởng đến kinh tế của toàn thế giới. Các xã hội tân tiến ngày nay lệ thuộc vào nhau một cách chặt chẽ, sinh hoạt của mỗi người sẽ ảnh hưởng đến tất cả những người khác. Tôi nghĩ rằng ý thức được sự kiện đó là một điều hết sức cần thiết.

Khi nói rằng tình trạng phồn vinh của xã hội tùy thuộc vào mỗi người trong chúng ta, tôi không hề có ý ám chỉ là ta phải hy sinh sự an vui cá nhân của chính mình cho tập thể. Tôi chỉ muốn nói một cách đơn giản là cả hai bên, cá nhân và tập thể, không thể tách rời nhau. Thế nhưng ngày nay, người ta thường nghĩ rằng vận mệnh của xã hội và của từng cá nhân hoàn toàn khác biệt, cá nhân quan trọng hơn, còn tập thể thì không cần màng đến. Tuy nhiên nếu biết mở rộng tầm nhìn, ta sẽ thấy thái độ đó trên bình diện lâu dài không mang một ý nghĩa gì cả.

Hơn nữa như chúng ta đã biết, hạnh phúc và khổ đau của con người không phải chỉ căn cứ trên sự thoả mãn duy nhất của cơ quan giác cảm. Hạnh phúc và khổ đau còn nhất thiết dựa vào những yếu tố mang tính cách tinh thần. Xin đừng quên điều ấy nhé. Đừng nên xem đấy chỉ là những chi tiết nhỏ nhặt. Nếu ta có một ngôi nhà tuyệt đẹp, một chiếc xe sang trọng, tiền của trong ngân hàng, một địa vị cao sang trong xã hội và sự ngưỡng mộ của kẻ khác, thì cũng không hề có nghĩa là ta đang sống trong hạnh phúc. Kể cả trường hợp đột nhiên ta trở thành tỉ phú, cũng không có nghĩa là hạnh phúc sẽ tự động đến với ta. Sự tương quan ấy còn cần phải xem xét lại.

Những khoái cảm sâu xa khi thưởng thức một tác phẩm hội họa hay nghe một khúc nhạc hoà tấu đã chứng tỏ cho thấy tầm quan trọng của sự thoả mãn nội tâm nơi con người, khác với những thỏa mãn thô thiển phát sinh từ các cơ quan giác cảm hay là việc thu đạt của cải vật chất.

Tuy vậy, sự thoả mãn như vừa kể trên đây vẫn còn dựa vào thính giác và thị giác, do đó chỉ mang đến sự thích thú tạm bợ, trên nguyên tắc cũng chẳng khác gì sự thích thú do ma túy tạo ra. Khi bước ra khỏi bảo tàng viện hay phòng hòa nhạc, sự thích thú do nghệ thuật mang đến cũng chấm dứt theo, nhường chỗ cho sự thèm khát nổi lên. Người ta sẽ không bao giờ tìm thấy sự thỏa mãn nội tâm đích thực.

Điều thiết yếu là những suy tư trong nội tâm của mình. Điều ấy không có nghĩa là bắt buộc ta phải chối bỏ những nhu cầu sơ đẳng nhất trong cuộc sống. Mỗi người trong chúng ta đều có quyền được hưởng những gì tối thiếu. Chúng ta có cái quyền đó và chúng ta phải bảo vệ cái quyền đó. Nếu cần tranh đấu để bảo đảm cho cái quyền đó, thì ta phải sẵn sàng để tranh đấu. Nếu cần phải đình công thì ta đình công. Tuy nhiên đừng bao giờ để rơi vào một vị thế cực đoan. Nếu từ trong thâm tâm, không bao giờ ta thỏa mãn và cứ tiếp tục muốn nhiều hơn nữa, thì ta sẽ không bao giờ tìm thấy hạnh phúc mà sẽ vẫn luôn luôn cảm thấy còn thiếu thốn một cái gì đó.

Hạnh phúc trong nội tâm không lệ thuộc vào những tình huống vật chất hay là sự thỏa mãn của các giác quan. Hạnh phúc đích thực bắt nguồn từ trong tâm thức của chính mình. Nhìn thấy được tầm quan trọng của hạnh phúc, ấy là một điều vô cùng hệ trọng.

Lời Khuyên Người Lớn Tuổi
Khi trở về già và nếu như ta không có một tín ngưỡng tôn giáo nào cả, thì cũng nên hiểu rằng những khổ đau cơ bản nhất – sự sinh, bệnh tật, già nua, cái chết – là những thành phần bất khả phân của sự sống. Ngay từ lúc sinh ra đời, ta không thể nào tránh khỏi già nua và cái chết. Nó là như thế. Nếu oán thán rằng đấy là bất công, rồi ước muốn phải khác hơn thế, thì quả thật là vô ích.

Theo Phật giáo, việc được sống lâu hay không là nhờ vào những phẩm hạnh của chính mình trong quá khứ. Kể cả trường hợp ta không phải là người Phật giáo đi nữa thì cũng nên nhìn vào những người đã chết khi họ còn trẻ để cảm thấy hân hoan khi mình có một cuộc sống kéo dài hơn họ.

Nếu trước đây trong giai đoạn đầu tiên của cuộc đời, ta đã có một cuộc sống phong phú, thì hãy cố nhớ lại trong cái khoảng thời gian đó ta từng đóng góp những gì cho xã hội, và đã từng thực hiện được những công trình ích lợi nào với chủ tâm chân thành. Nếu đã làm được những điều ấy thì giờ đây ta sẽ không có gì để hối tiếc nữa.

Nếu ta mang một tín ngưỡng tôn giáo thì hãy cứ cầu khẩn hay suy tư tùy theo đức tin của mình. Nếu tinh thần còn trong sáng, ta hãy suy nghĩ rằng sự sinh, bệnh tật, già nua và cái chết là những thành phần thuộc vào sự sống của con người mà ta không thể nào tránh được những thứ ấy. Hiểu được như thế và hoàn toàn chấp nhận sự thật đó sẽ giúp ta bước vào tuổi già một cách bình thản hơn.

Điều đó cũng đang đến với tôi, vì tôi cũng đang bước vào cái tuổi sáu mươi bảy. Nếu như đôi khi tôi không chấp nhận từ trong thâm tâm là thân xác vật chất của mình đã già, xuyên qua cái con số năm tháng như vừa kể trên đây, thì tôi sẽ khổ sở lắm khi phải chấp nhận cái tình trạng hiện nay của tôi. Khi đã già, tuy rằng không phải là một cách tự lừa phỉnh lấy mình, nhưng ta cũng nên ý thức ý nghĩa thật sự của cái già là gì và từ đó rút ra những gì tốt đẹp nhất.

Hãy nên tự hỏi ta còn có thể cống hiến được gì cho cái xã hội này hay không, trong khi ta vẫn còn nhờ vả vào nó. Với những hiểu biết mà ta từng thu đạt được, nhất định là ta phải có ích lợi hơn nhiều so với những người không được sống lâu như ta. Hãy kể lại cuộc đời ta cho gia đình, cho những người thân thuộc chung quanh, chia sẻ với họ những kinh nghiệm của chính mình. Nếu ta thích gần gũi với con cháu thì trong khi chăm sóc chúng, ta hãy truyền đạt cho chúng những hiểu biết của ta và góp phần vào việc giáo dục chúng.

Nhất định là ta không nên bắt chước những người già cả suốt ngày chỉ ta thán và gây sự. Chớ nên phung phí năng lực của ta bằng cách đó. Chẳng những ta không làm cho bất cứ ai khác vui lòng mà lại còn mang tuổi già của ta để thách đố với khó khăn…

MỤC LỤC:
Lời Tựa
Lời Khuyên Chung Cho Tất Cả Mọi Người
I: NHỮNG LỨA TUỔI TRONG CUỘC ĐỜI
Lời Khuyên Cho Tuổi Trẻ
Lời Khuyên Người Đã Trưởng Thành
Lời Khuyên Người Lớn Tuổi
II: NHỮNG CẢNH HUỐNG TRONG ĐỜI SỐNG
Lời Khuyên Nam Và Nữ Giới
Lời Khuyên Người Đã Lập Gia Đình
Lời Khuyên Người Độc Thân
Lời Khuyên Người Sống Tập Thể
Lời Khuyên Người Sung Túc
Lời Khuyên Người Cùng Quẫn
Lời Khuyên Người Ốm Đau
Lời Khuyên Người Khuyết Tật Và Những Ai Chăm Sóc Cho Họ
Lời Khuyên Người Sắp Lìa Đời Và Những Người Thân Thuộc Chung Quanh
Lời Khuyên Người Làm Việc Quá Nhiều Và Không Còn Thì Giờ Rảnh Rỗi
Lời Khuyên Người Bị Tù Tội Và Những Người Cai Tù
Lời Khuyên Người Đồng Tính Luyến Ái
III: NHỮNG VAI TRÒ TRONG XÃ HỘI
Lời Khuyên Người Làm Chính Trị
Lời Khuyên Người Nắm Giữ Cán Cân Pháp Luật
Lời Khuyên Những Người Quan Tâm Đến Thế Giới Này
Lời Khuyên Các Nhà Giáo
Lời Khuyên Các Khoa Học Gia
Lời Khuyên Các Nam Nữ Doanh Nhân
Lời Khuyên Các Nhà Văn Và Nhà Báo
Lời Khuyên Người Nông Dân
Lời Khuyên Những Kẻ Gây Ra Chiến Tranh
Lời Khuyên Những Người Chăm Lo Cho Kẻ Khác
IV: CÁC CÁCH CƯ XỬ VÀ NHỮNG THỂ DẠNG TÂM THỨC
Lời Khuyên Người Đang Hạnh Phúc
Lời Khuyên Người Chịu Cảnh Bất Hạnh
Lời Khuyên Người Yếm Thế
Lời Khuyên Người Hay Lo Sợ
Lời Khuyên Người Có Ý Định Tự Tử
Lời Khuyên Người Khổ Đau Vì Cô Đơn
Lời Khuyên Người Hay Nóng Giận
Lời Khuyên Người Bị Tham Dục Chi Phối
Lời Khuyên Người Khổ Sở Vì Ganh Tị
Lời Khuyên Người Tự Kiêu
Lời Khuyên Người Bị Tổn Thương Tinh Thần
Lời Khuyên Người Nhút Nhát
Lời Khuyên Người Hay Lưỡng Lự
Lời Khuyên Người Không Yêu Quý Bản Thân Mình
Lời Khuyên Người Say Sưa Và Nghiện Ngập Ma Túy
Lời Khuyên Người Đang Nô Lệ Cho Đam Mê Tình Ái
Lời Khuyên Người Không Chú Ý Đến Lời Mình Nói
Lời Khuyên Người Hay Chỉ Trích Kẻ Khác
Lời Khuyên Người Gây Khổ Đau Cho Kẻ Khác
Lời Khuyên Người Vô Tình Với Kẻ Khác
V: ĐỜI SỐNG TINH THẦN
Lời Khuyên Người Tin Vào Tôn Giáo
Lời Khuyên Người Không Tôn Giáo
Lời Khuyên Người Tu Hành, Các Nhà Sư Và Cố Đạo
Lời Khuyên Người Hay Suy Tư
Lời Khuyên Người Có Đức Tin Lớn
Lời Khuyên Người Không Có Thái Độ Chia Rẽ Tôn Giáo
Lời Khuyên Người Mong Muốn Tu Tập Phật Giáo
Lời Khuyên Người Tu Tập Phật Giáo
LỜI KẾT

Từ khóa: đức đạt lai lạt ma, những lời khuyên tâm huyết

Sản phẩm cùng loại